KOSZYKÓWKA W POLSCE

Historia koszykówki w Polsce
Po pierwszej wojnie światowej koszykówka w europie rozwijała się już o wiele szybciej co spowodowało utworzenie 18 czerwca 1932 roku w Genewie Międzynarodowej Federacji Koszykówki – FIBA. Trzy lata później zostały zorganizowane w Genewie Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn, a później w Koszykówce Kobiet.
Historia polskiej koszykówki sięga schyłku XIX wieku, kiedy to w Polsce nastąpił okres fascynacji wszelkimi grami z wykorzystaniem piłki. Ujednolicenie gry oraz zbliżenie jej do wzorców amerykańskich przypada na początkowe lata XX wieku. Ogromna rolę odegrało Towarzystwo Gier Ruchowych założone w 1904 roku
z inicjatywy Eugeniusza Piaseckiego. Wielką propagatorką i pionierką koszykówki
w naszym kraju była Maria Germanówna, która po krótkim stażu w szkole w Wielkiej Brytanii w 1909 przywiozła oficjalne przepisy i zasady gry. Systematycznie wprowadzając dyscyplinę do nauczania w wychowaniu fizycznym. Pierwszy mecz rozegrano 29 czerwca 1909 roku z okazji uroczystości otwarcia Parku TZR we Lwowie. Znaczna popularyzacja koszykówki wśród młodzieży, zwłaszcza żeńskiej, nastąpiły w latach dwudziestych i trzydziestych. Wtedy też powstały pierwsze drużyny i sekcje
w klubach Poznania, Łodzi, Warszawy i Krakowa. W 1928 roku powstał Polski Związek Gier Sportowych. Zorganizowano pierwsze mistrzostwa kraju mężczyzn (1928) i kobiet (1929). Nawiązano także pierwsze kontakty międzynarodowe.
Był to przełom dla rozwoju Polskiej koszykówki. Odpowiednia organizacja, gra według jednolitych przepisów, dobrze rozbudowany poziom rozgrywek pozwoliły na wystawienie w 1936 roku drużyny która uczestniczyła w turnieju Olimpijskim w Berlinie, gdzie zajęła IV miejsce wśród 21 zespołów a trzy lata później miejsce III. Po drugiej wojnie światowej koszykówka dalej silnie się rozwijała.
Dalszy rozwój koszykówki nastąpił w latach pięćdziesiątych. Wprowadzono system rozgrywek ligowych (I liga, później II liga i ligi międzyokręgowe), mistrzostwa Polski juniorów oraz juniorów młodszych, a także Puchar Polski. Powołano Polski Związek Koszykówki (PZKosz) w 1957 roku, który koordynował rozgrywki klubowe i działalność szkoleniową – kształcił trenerów i instruktorów, upowszechnił sport w szkołach, przeprowadzał liczne konferencje metodyczno-naukowe. Wielkim uznaniem dla pracy PZKosz było przyznanie Polsce organizacji Mistrzostw Europy w Łodzi w 1958r. i w Poznaniu w 1978r.
Lata 60-te i 70-te to fala polskich sukcesów na arenie międzynarodowej. Polska męska drużyna zajęła w Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie w 1960 r. VII miejsce, w Tokio 1964 r. VI m., w Meksyku 1968 r. VI m., w Monachium 1972 r. X m., a Moskwie 1980 r. VII m. W mistrzostwach świata w Montevideo w 1967 roku zajęła V pozycję. Medale „posypały” się w tym czasie w mistrzostwach Europy. II miejsce w 1963 r. we Wrocławiu, III w Moskwie w 1965 r. i Helsinkach w 1967 r. Do tego dwukrotnie nasza kadra narodowa uplasowała się na IV miejscu – Neapol 1969 r. i Essen 1971 r. W 2019 roku po 52 latach przerwy Reprezentacja mężczyzn zagrała w MŚ w Chinach odpadając w ćwierćfinale.
Sukcesami może się pochwalić również reprezentacja żeńska – V drużyna mistrzostw świata Moskwa 1959 r., III drużyna mistrzostw Europy Palermo 1968 r. i dwukrotnie II miejsce w Banja Luce 1980 r. i Anconie 1981 r. Od tamtej pory ciężko było pokusić się o podobne sukcesy. Wyjątkiem jest ten największy na arenie międzynarodowej, jakim jest złoty medal mistrzostw Europy kobiet, wywalczony w 1999 r. w Katowicach. Co więcej dał on naszym paniom przepustkę na igrzyska olimpijskie do Sydney (2000), gdzie zajęły VIII lokatę – w jedynym jak do tej pory występie w tego typu zawodach.
Nasz kraj był kilkukrotnym organizatorem mistrzostw Europy, w 2009 roku gościł najlepsze męskie reprezentacje narodowe Europy, a ostatnio gośćmi w naszym kraju były najlepsze żeńskie reprezentacje narodowe Europy, które odbyły się w 2011 roku w Katowicach.
Polacy w NBA
Cezary Trybański, 2002-2004 (Memphis Grizzlies, Phoenix Suns, New York Knicks),
Maciej Lampe, 2003-2006 (Phoenix Suns, New Orleans Hornets, Houston Rockets)
Marcin Gortat, 2007-2019 (Orlando Magic, Phoenix Suns, Washington Wizards, Los Angeles Clippers)
Jeremy Sochan, 2022-
Polki w WNBA
Małgorzata Dydek, 1998-2008 (Utah Starzz, San Antonio Silver Stars, Connecticut Sun, Los Angeles Sparks)
Krystyna Szymańska- Lara, 1999-2000 (Utah Starzz)
Agnieszka Bibrzycka, 2004-2006 (San Antonio Silver Stars)
Ewelina Kobryn, 2011-2014 (Seattle Storm, Phoenix Mercury)
Polacy w NCAA
Maciej Zieliński, 1993-1995 (Providence)
Rafł Bigus, 1994-1999 (Villanova)
Piotr Szybilski, 1994-1996 (Providence)
Tomasz Cielebąk, 1998- 2000 (Marist)
Wojciech Myrda, 1998-2002 (Louisiana Monroe)
Michał Ignerski, 2000-2003 (Mississippi State)
Robert Tomaszek, 2000-2004 (Texas Tech)
Adam Hrycaniuk, 2006-2008 (Cincinnati)
Aleksander Czyż, 2008-2012 (Duke, Nevada)
Tomasz Gielo, 2011- 2016 (Liberty Flames, Ole Miss Rebels)
Przemysław Karnowski, 2012-2017 (Gonzaga Bulldogs)
Dominik Olejniczak, 2015-2019 (Drake Bulldogs, University of Mississippi)
Obecnie 2020-2021:
Bender Maciej (Mercer)
Dmochewicz Olgierd (Northern Arizona)
Golek Przemek (Fairmont State)
Karwowski Jakub (Utah State)
Kolaczewski Michal (Eastern)
Mijakowski Jakub (Jefferson)
Wojcik Szymon (UMBC)
Zapala Szymon (Utah State)
O koszykówka mężczyzn
L.p. | Rok | Runda | Miejsce | L.p. | Rok | Runda | Miejsce | ||
1 | 1936 | Półfinał | 4/23 | 12 | 1988 | Nie zakwalifikowała się | |||
2 | 1948 | Nie zakwalifikowała się | 13 | 1992 | Nie zakwalifikowała się | ||||
3 | 1952 | Nie zakwalifikowała się | 14 | 1996 | Nie zakwalifikowała się | ||||
4 | 1956 | Nie zakwalifikowała się | 15 | 2000 | Nie zakwalifikowała się | ||||
5 | 1960 | II faza grupowa | 7/16 | 16 | 2004 | Nie zakwalifikowała się | |||
6 | 1964 | Faza grupowa | 6/16 | 17 | 2008 | Nie zakwalifikowała się | |||
7 | 1968 | Faza grupowa | 6/16 | 18 | 2012 | Nie zakwalifikowała się | |||
8 | 1972 | Faza grupowa | 10/16 | 19 | 2016 | Nie zakwalifikowała się | |||
9 | 1976 | Nie zakwalifikowała się | 20 | 2020 | |||||
10 | 1980 | Faza grupowa | 7/16 | 21 | 2024 | ||||
11 | 1984 | Nie zakwalifikowała się | 22 | 2028 | |||||
MŚ w koszykówce mężczyzn
L.p. | Rok | Runda | Miejsce |
1 | 1950-1963 | Nie zakwalifikowała się | |
2 | 1967 | Grupa finałowa | 5/13 |
3 | 1970-2014 | Nie zakwalifikowała się | |
4 | 2019 | Ćwierćfinał | 8/32 |
ME w koszykówce mężczyzn
L.p. | Rok | Runda | Miejsce | L.p. | Rok | Runda | Miejsce | |
1 | 1935 | Nie zakwalifikowała się | 22 | 1981 | 7. miejsce | |||
2 | 1937 | 4. miejsce | 23 | 1983 | 9. miejsce | |||
3 | 1939 | 3. miejsce | 24 | 1985 | 11. miejsce | |||
4 | 1946 | 9. miejsce | 25 | 1987 | 7. miejsce | |||
5 | 1947 | 6. miejsce | 26 | 1985 | 11. miejsce | |||
6 | 1949 | Nie zakwalifikowała się | 27 | 1989 | Nie zakwalifikowała się | |||
7 | 1951 | Nie zakwalifikowała się | 28 | 1991 | 7. miejsce | |||
8 | 1953 | Nie zakwalifikowała się | 29 | 1993 | Nie zakwalifikowała się | |||
9 | 1955 | 5. miejsce | 30 | 1995 | Nie zakwalifikowała się | |||
10 | 1957 | 7. miejsce | 31 | 1997 | 7. miejsce | |||
11 | 1959 | 6. miejsce | 32 | 1999 | Nie zakwalifikowała się | |||
12 | 1961 | 9. miejsce | 33 | 2001 | Nie zakwalifikowała się | |||
13 | 1963 | Wicemistrz | 34 | 2003 | Nie zakwalifikowała się | |||
14 | 1965 | 3. miejsce | 35 | 2005 | Nie zakwalifikowała się | |||
15 | 1967 | 3. miejsce | 36 | 2007 | 13. miejsce | |||
16 | 1969 | 4. miejsce | 37 | 2009 | 9. miejsce | |||
17 | 1971 | 4. miejsce | 38 | 2011 | 17. miejsce | |||
18 | 1973 | 12. miejsce | 39 | 2013 | 21. miejsce | |||
19 | 1975 | 8. miejsce | 40 | 2015 | 11. miejsce | |||
20 | 1977 | Nie zakwalifikowała się | 41 | 2017 | 18. miejsce | |||
21 | 1979 | 7. miejsce | 42 | 2021 |
Najwięcej występów w Kadrze Polski
Lp. | Zawodnik | Lata gry | Mecze |
1. | Mieczysław Łopatka | 1960–1972 | 236 |
Dariusz Zelig | 1977–1992 | 236 | |
3. | Janusz Wichowski | 1956–1967 | 224 |
4. | Eugeniusz Kijewski | 1973–1988 | 220 |
5. | Jerzy Binkowski | 1977–1991 | 205 |
6. | Krzysztof Fikiel | 1977–1988 | 203 |
Edward Jurkiewicz | 1968–1977 | 203 | |
8. | Łukasz Koszarek | 2003– | 200 |
Andrzej Pstrokoński | 1956–1966 | 200 | |
10. | Zbigniew Dregier | 1956–1967 | 198 |
11. | Grzegorz Korcz | 1967–1973 | 196 |
12. | Henryk Cegielski | 1966–1972 | 195 |
Bohdan Likszo | 1961–1969 | 195 |
Reprezentanci Polski w najwyższą średnią zdobywanych punktów
Lp. | Zawodnik | Lata gry | Punkty | Mecze | Pkt./mecz |
1. | Edward Jurkiewicz | 1968–1977 | 4 114 | 203 | 20,27 |
2. | Mieczysław Łopatka | 1960–1972 | 3 522 | 236 | 14,92 |
3. | Dariusz Zelig | 1977–1992 | 3 404 | 236 | 14,42 |
4. | Eugeniusz Kijewski | 1973–1988 | 3 092 | 220 | 14,05 |
5. | Janusz Wichowski | 1956–1967 | 2 970 | 224 | 13,26 |
6. | Mieczysław Młynarski | 1975–1984 | 2 680 | 150 | 17,87 |